Als we thuis kunnen werken, waarom zouden we dan op kantoor niet een beetje gaan wonen? Als we voor de baas bezig zijn op vrije momenten, waarom zouden we dan niet vrij zijn op momenten dat we eigenlijk werken? De pandemie verandert diep gewortelde overtuigingen over werken. En dus ook over werkomgevingen.

Het is overbodig om te stellen dat Covid-19 de wereld verandert. Het is vooral boeiend om te bedenken hóe. Concrete maatregelen leiden tot een 1,5-meter-samenleving en -werkplek. Voorlopig zal dit effect hebben, en moeten we er rekening mee houden dat er niet ‘vele makke schapen in een hok gaan’. De pandemie zal echter op een dieper niveau tot nieuwe overtuigingen leiden met betrekking tot werken en werkomgevingen.

Allereerst leidt het thuiswerken tot een herwaardering van persoonlijke verbinding. Teams-meetings, Zoom-sessies en Hangout-vergaderingen maken het ontbreken ervan niet goed. Spontante ontmoetingen, ongeplande kruisbestuiving: ze vragen om het fysiek delen van een ruimte. Al is het maar voor enkele momenten in de week. Dat is een mooi uitgangspunt bij het ontwerpen van de werkplek van de toekomst. Een uitgangspunt bij het nadenken over routing en functionaliteit. De momenten dát we elkaar zien, mogen we elkaar niet ontlopen.

Verder heeft Covid-19 een andere kijk op vrijheid gegeven. De maatregelen zijn weliswaar dwingend en de ervaringen met multitasken (vergaderen met een baby op schoot bijvoorbeeld) niet altijd positief. Wie van structuur houdt, kan verlangen naar een gewone acht-tot-vijf-dag. Daar staat tegenover dat Covid-19 heeft gezorgd voor nieuwe cocktails van activiteiten. Privétaken en werk worden door elkaar uitgevoerd. Dat is een vorm van vrijheid die wel eens blijvend kan zijn. Wat betekent dit? Niet alleen dat de massale kantoordagen – met volle bezetting – schaarser zullen worden. Maar ook dat het werken op kantoor verandert. Het wordt ‘thuiswerken op kantoor’. Ofwel: vergaderen én sporten tussendoor. Ingespannen werken én even kokkerellen. Een lange takenlijst afwerken én een potje gamen. 

Het ‘thuiswerken op kantoor’ vraagt om andere werkruimten. Flexibel in te delen, activerend, informeel, met plaatsen waar opperste concentratie geboden is én ruimte voor ontspanning.